Tôi muốn mượn lời thi sĩ Nguyễn Nhược Pháp, nhưng cũng xin nói ngay, đây không phải là chùa Hương ở huyện Mỹ Đức, Hà Nội. Ngôi chùa cùng tên này ở Can Lộc, Hà Tĩnh… Và cũng vào dịp ra giêng, chùa Hương Tích lại đông chật khách đến…
Ngồi xin sớ để vào làm lễ giải hạn cầu phúc.
Truyền thuyết
Đi chùa ít nhất cũng phải hiểu đôi nét về chùa, tôi lại sức Hà Tĩnh mà cứ đứng như phỗng khi bạn bè hỏi về chùa Hương Tích thì thật “rỗng ruột” những tri thức lịch sử quê nhà. Rồi một sự ngẫu nhiên giúp tôi khẩn hoang được thông báo khi tôi ghé vào thăm nhà một đồng đội cũ, gặp cụ Loan ở gần đường vào chùa Hương Tích (xã Thiên Lộc, Can Lộc). Cụ Loan một dân cày đích thực, chữ nghĩa đâu có nhiều, nhưng trời phú cho cụ có một bộ óc đặc biệt về trí tưởng tích, truyện cổ tích, truyền thuyết mà ông bà và bậc cao niên kể lại từ thuở nhỏ đi chăn trâu trên núi.
Theo cụ Loan cho biết chùa Hương Tích trên đỉnh núi Hồng Lĩnh được xây dựng vào thế kỷ thứ XIII. Vào mùa hạ năm 1885 hỏa hoạn xảy ra làm cháy rụi sờ soạng khu chùa. Tuy nhiên với sự coi trọng tín ngưỡng người dân và tấm lòng sùng đạo của mình nên ông Đào Tấn (khi ấy là Tổng đốc An Tĩnh, ông còn là một bậc thầy về nghệ thuật Tuồng Việt Nam) đã đứng ra huy động nhiều người góp công, góp sức, góp của xây dựng lại chùa. Chùa Hương Tích từ khi được hồi sinh đến nay đã mở cửa đón không sao nhiêu tăng ni, Phật tử và du khách đến vãn cảnh, nguyện cầu. Chùa thờ Phật Quan Âm và có cả một am thờ Đức Thánh Mẫu. Cùng với những tư liệu khá chuẩn về chùa Hương Tích thuở xưa, cụ Loan còn kể thêm cho tôi một huyền thoại về sự tích chùa Hương Tích.
Chuyện kể dọc đường đi
Câu chuyện xưa chỉ là huyền thoại nhưng lại tạo nên sức mạnh ý thức về văn hóa linh tính của mọi người, từ đời này truyền sang đời khác khi bước chân tới chùa Hương Tích. Một ngày trời quang mây tạnh, cả gia đình tôi lại nhau tới chùa Hương Tích để cầu phúc, cầu tài, cầu may, cầu sờ soạng những điều gì tốt đẹp nhất cho tâm hồn con người luôn vươn tới khát vọng chân- thiện- mỹ...
Vừa bước chân tới Ban quản lý Khu di tích chùa Hương Tích tôi đã choáng ngợp trước dòng người dày đặc từ khắp nơi đổ về đây. Bãi giữ xe là một khu đất được san bằng dưới chân một quả đồi, đủ sức chứa hàng ngàn dụng cụ liên lạc, nhưng nhìn đâu cũng đặc kín xe máy và ô tô, có cả những chiếc ô tô không vào được đã xếp hàng rồng rắn ngay tại “biển cấm”...
Tôi bảo vợ con nép ngay vào một góc khuất còn mình vào mua vé gửi xe máy và vé đi thuyền sang phía chùa Hương Tích. Tiếng hành khách chen lấn xô đẩy, lực lượng công an và lực lượng bảo vệ khu di tích huýt còi inh ỏi. Tôi thoáng thấy bộ mặt họ ướt nhòe mồ hôi nhưng vẫn dẻo tay “múa gậy” và chốc chốc lại lôi xềnh xệch những thanh niên “choai” “đầu trọc” “đầu đỏ” ra khỏi hàng. Hành khách thở phào khi đến lượt được vào đội hình nằm trong cổng sắt mua vé.
Tôi ngẫm ngợi, giá gửi xe máy 3.000 đồng/chiếc, giá đi thuyền 10.000 đồng/người, với mức giá này chứng tỏ Ban quản lý khu di tích đã biết “thu dung” hành khách thời kinh tế thị trường, tránh tình trạng “hỗn loạn giá” và để “tư nhân chặt chém” như nhiều địa phương khác. Nhìn vào chiếc vé đi thuyền lần này chừng như cũng “hào hoa phong nhã” hơn khi phong cảnh chùa Hương Tích được in trên nền vé. Những băng rôn, khẩu hiệu, chào mừng hành khách và truyền bá “Hương Tích Tự - Hoan Châu đệ nhất danh thắng” càng “bơm căng” sức nóng ngày hội hơn...
Ngồi trên chiếc thuyền máy phóng tầm mắt nhìn hồ, cảm giác như mình đang bước vào xứ sở thần tiên. Trên mặt hồ bát ngát thăm thẳm chốc chốc lại có những đàn chim trắng bay qua. Mặt nước đậm màu xanh thủy ngọc, chập chồng bóng cây, bóng núi suốt ngày soi gương. Gió tung tẩy trong nắng vàng, nắng đẩy gió vào khoang thuyền khiến du khách như thả hồn mình theo mây, theo gió... Cảm giác mơ hồ ấy của tôi giây khắc vụt biến, bởi con thuyền chưa đầy mười phút đã tới bờ...
Một con đường nhỏ đã được bê tông cách đây dăm năm, hai bên bờ đầy lau lách, cây dại và suối róc rách chảy. Gần khu vực Trại Dê hiện dịch vụ phục vụ cho người đi lễ chùa mọc lên như nấm. Những nhà nghỉ được xây khá khang trang dành cho khách đi đường trọ qua đêm. Dọc đường nhan nhản các nhà hàng ăn, cửa hàng hoa quả, cam, chuối, dưa chuột, xoài, rau xanh, cà chua, đậu, lạc...
Nhiều nhất là hành tăm, những rổ hành tăm của người dân Can Lộc sau một mùa làm lụng nặng nhọc, nó chính là liều thuốc “tăng lực” cho hành khách leo núi... Một nhóm “xe ôm” không biết tự thành lập bao giờ nhưng người nào cũng nhanh chân, nhanh miệng: “Bác có ngồi xe ôm bọn em chở cho, giá vào 50 ngàn đồng và giá ra cũng thế”. Tuy giao thiệp nhẹ nhõm lịch sự vậy nhưng lượng người đi xe ôm rất ít, bởi người đi chùa thường thích thong dong dạo bộ để tận mắt nhìn cho đã cảnh vật, cảnh người...
Một bà cụ mặc áo nâu sồng nói giọng Nam Bộ tâm tình “Tui vô Nam từ nhỏ, quê tôi ở Thanh Chương, năm mô cứ ra Tết tôi về quê và đi chùa Hương Tích. Con cháu cho tui tiền để đi cáp treo nhưng tôi vẫn đi bộ để mình “thực bụng” hơn với Phật...”. Nhìn cụ năm nay đã ngoài tuổi bảy mươi, thế mà bước đi vẫn đang le te. Đến gần khu bán vé cáp treo lên Chùa Hương Tích thì cụ già kia vẫn nhập trong đám người hồ hởi leo núi thật.
hiện nghĩ lại tôi thấy cụ già ấy “khôn” thật, nếu cụ chen vào mua vé cáp treo như tôi chắc có nhẽ cụ dễ “quy tiên” lắm, bởi sự lung tung không tiền khoáng hậu ở điểm bán vé này. Giá vé đi cáp treo 70 ngàn đồng/ người/ lượt, vé khứ hồi 120 ngàn đồng/ người. Theo sự hướng dẫn của đội bảo vệ chúng tôi lặng lẽ đứng vào đội hình để mua vé thì đã nghe tiếng kêu thất thanh “Mẹ ơi cứu con với con nghẹt thở mất”. Bà mẹ nói vọng sang phía con: “Thủy con cố ra khỏi hàng đi, mẹ cũng ra ngay đây”.
Nhưng cả hai mẹ con nhà nọ cũng không lách ra khỏi hàng được, bởi dòng người phía sau cứ “tiến công” dập dồn vào dòng người phía trước. Tôi đứng vào hàng hết kẻ này thúc vào mạng sườn, kẻ khác lại trèo lên đầu để đứng chen vào phía trước mình. Vợ tôi lúc này mồ hôi đã chảy đầm đầm, mặt xanh như tàu lá chuối, ngạt thở tới mức kêu không thành tiếng nhưng vẫn cố bám sát lưng người cùng hàng...
Bỗng có một người lên tiếng quát: “Mày làm trò gì thế định giở trò đánh cắp hả?”. Gã thanh niên mặc quần bò nhàu nhĩ, đôi mắt đầy xảo trá đáp lại: “Ông ăn nói cẩn thận, không tôi bẻ gãy răng bây giơ...”. Một bà mẹ lên tiếng hòa giải: “Chốn chùa chiền khôn thiêng, các chú nói năng thế Phật bà nghe đau lòng lắm đấy”. Không ít người kêu rơi đổ lễ phẩm, có người kêu mất ví...
Những tiếng còi dẹp thứ tự của lực lượng bảo vệ chừng như trở thành bất lực và bất nghĩa trước cảnh chen lấn quá vô văn hóa này. rốt cục sau gần hai tiếng đồng hồ bị xô đẩy bầm dập, gia đình tôi và một số người khác cũng được ngồi vào “chiếc xe di động” trên đường cáp để lên tới quần thể khu di tích chùa Hương Tích. Ngồi trông hộp cáp anh Nguyễn Hoàng (thị xã Cửa Lò) và đứa bé lên hai kia vẫn chưa hết hoàn hồn vì đứa con thơ ấu này suýt bị đám đông dẫm bẹp.
Lên đỉnh chùa Hương
Quần thể di tích chùa Hương Tích vào thế kỷ thứ XVIII đã có một ký giả ghi lại rằng: “Trên đỉnh núi có bức thành đá với 99 bậc, bậc nào cũng được ghép bằng loại đá mài phẳng. Trước cửa thành có hai cây thông đối xứng nhau, vỏ cây thông già cỗi màu đen thẫm, tán thông sum suê trải bóng phủ kín cả đất chùa. Dưới thực bụng có am đá trắng, ngoảnh ra phía đông. Hai bên tả, hữu vách đá dựng đứng. Bên trên có tảng đá che phủ đứng nhìn như động sâu, có nơi uốn lượn như hàm rồng.
Trong am đặt tượng Quan âm, nộm đá biểu trưng cho đồng nam, tay cầm chùy đuổi quỷ, nộm gỗ biểu trưng cho đồng nữ tay cầm kính chiếu yêu. Am này là am Đức Thánh Mẫu. Bên phải am có chùa Phật, bên phải chùa có dòng khe nước chảy mạnh từ trong vách đá ra, quanh năm không cạn. Nước khe ấy có máng dẫn ra bể nước trước chùa. Bên trái chùa có đền thờ chúa thượng núi Hồng. Trong đền có tấm biển vua ban chữ thiếp vàng. Phía dưới một nếp nhà ở và sinh hoạt của các nhà sư... Một dãy suối xanh, sóng tùng vạn khoảnh. Theo bậc đá đi lên mỗi bước là một cảnh sắc khác nhau, lên cao trông khắp bốn phương đúng là nơi đệ nhất ở Châu Hoan ta...”.
Đọc những dòng sử ký này, ai cũng muốn bước chân tới chùa Hương Tích để được hưởng thụ những giây khắc bình tĩnh, thanh thoát nhất nơi cửa Phật. Nhưng ngày nay, cảnh cũ với những nét thần diệu của đời xưa đã bị biến dạng đi nhiều... Thời kinh tế thị trường, chẳng hiểu địa phương hay ngành văn hóa lại có “cơ chế thoáng” cho những ngôi nhà lá mọc lên nhiều đến thế. Những những ngôi nhà rất nhất thời dựng lên bằng cộc gỗ chống phong phanh làm quán trọ, chứa sao nhiêu người khách đến cầu kinh niệm phật, xóa tội vô ơn nghĩ mà khiếp vía...
kiên cố kiểu nhà kinh dị này dễ xảy ra việc hỏa hoạn hay bị sập, nhưng hầu như cả chủ và khách đều không ai nghĩ tới điều này... Chỉ đi vài bước, tôi đã bị phong bế trong sự ô nhiễm môi trường, ở đâu tôi cũng bắt gặp rác. Rác nằm bề bộn dưới chân nhà lá đơn sơ, rác dính trên ngọn cây, rác nằm ở ngay sảnh đường. Những thứ rác do hành khách vô tinh thần gây nên. Buồn nhất nhà vệ sinh, ai vào cũng cảm giác khó chịu bởi sặc sụa mùi xú uế... Một anh bạn nói với tôi rằng “ Bẩn thế này phải phun vài ngàn lít hóa chất tẩy uế hoạ chăng mới rửa sạch được”. Buồn về phong cảnh chưa hết, lại buồn rầu thêm khi nghe nhiều người khuyên: “Chú cẩn thận đấy! Chùa này hiện cũng xuất hiện nhiều kẻ lưu manh và ăn mày đểu”.
Người đi lên, người xuống chùa cứ nối đuôi nhau dài dằng dặc. Tôi và cả gia đình chẳng thể nào vào được trong am Đức Thánh Mẫu và chỗ thờ Đức Phật để các con bái tạ được vì cửa trong cửa ngoài chật kín người. Biết thế, tôi cũng như bao người vãn cảnh chùa Hương Tích, thành kính thắp một nén hương được cô viên chức phục vụ đưa cho. Không hiểu ý Phật thế nào có giận tôi không? Nhưng tôi tin rằng Phật không giận vì quanh tôi thiếu gì người không quen thân luồn cúi để được việc mình. Đức Phật đã dạy phải sống Chân, Thiện, Mỹ nhưng mà.
A Di Đà Phật! Tôi ngóng Phật hộ trì cho Ban Quản lý di tích chùa Hương và du khách có tinh thần xây dựng và bảo vệ hơn nữa để chữ “Hương Tích” trường tồn.
Đi chùa ít nhất cũng phải hiểu đôi nét về chùa, tôi lại sức Hà Tĩnh mà cứ đứng như phỗng khi bạn bè hỏi về chùa Hương Tích thì thật “rỗng ruột” những tri thức lịch sử quê nhà. Rồi một sự ngẫu nhiên giúp tôi khẩn hoang được thông báo khi tôi ghé vào thăm nhà một đồng đội cũ, gặp cụ Loan ở gần đường vào chùa Hương Tích (xã Thiên Lộc, Can Lộc). Cụ Loan một dân cày đích thực, chữ nghĩa đâu có nhiều, nhưng trời phú cho cụ có một bộ óc đặc biệt về trí tưởng tích, truyện cổ tích, truyền thuyết mà ông bà và bậc cao niên kể lại từ thuở nhỏ đi chăn trâu trên núi.
Theo cụ Loan cho biết chùa Hương Tích trên đỉnh núi Hồng Lĩnh được xây dựng vào thế kỷ thứ XIII. Vào mùa hạ năm 1885 hỏa hoạn xảy ra làm cháy rụi sờ soạng khu chùa. Tuy nhiên với sự coi trọng tín ngưỡng người dân và tấm lòng sùng đạo của mình nên ông Đào Tấn (khi ấy là Tổng đốc An Tĩnh, ông còn là một bậc thầy về nghệ thuật Tuồng Việt Nam) đã đứng ra huy động nhiều người góp công, góp sức, góp của xây dựng lại chùa. Chùa Hương Tích từ khi được hồi sinh đến nay đã mở cửa đón không sao nhiêu tăng ni, Phật tử và du khách đến vãn cảnh, nguyện cầu. Chùa thờ Phật Quan Âm và có cả một am thờ Đức Thánh Mẫu. Cùng với những tư liệu khá chuẩn về chùa Hương Tích thuở xưa, cụ Loan còn kể thêm cho tôi một huyền thoại về sự tích chùa Hương Tích.
Chuyện kể dọc đường đi
 |
| Hành khách trước cửa chùa Hương Tích. |
Câu chuyện xưa chỉ là huyền thoại nhưng lại tạo nên sức mạnh ý thức về văn hóa linh tính của mọi người, từ đời này truyền sang đời khác khi bước chân tới chùa Hương Tích. Một ngày trời quang mây tạnh, cả gia đình tôi lại nhau tới chùa Hương Tích để cầu phúc, cầu tài, cầu may, cầu sờ soạng những điều gì tốt đẹp nhất cho tâm hồn con người luôn vươn tới khát vọng chân- thiện- mỹ...
Vừa bước chân tới Ban quản lý Khu di tích chùa Hương Tích tôi đã choáng ngợp trước dòng người dày đặc từ khắp nơi đổ về đây. Bãi giữ xe là một khu đất được san bằng dưới chân một quả đồi, đủ sức chứa hàng ngàn dụng cụ liên lạc, nhưng nhìn đâu cũng đặc kín xe máy và ô tô, có cả những chiếc ô tô không vào được đã xếp hàng rồng rắn ngay tại “biển cấm”...
Tôi bảo vợ con nép ngay vào một góc khuất còn mình vào mua vé gửi xe máy và vé đi thuyền sang phía chùa Hương Tích. Tiếng hành khách chen lấn xô đẩy, lực lượng công an và lực lượng bảo vệ khu di tích huýt còi inh ỏi. Tôi thoáng thấy bộ mặt họ ướt nhòe mồ hôi nhưng vẫn dẻo tay “múa gậy” và chốc chốc lại lôi xềnh xệch những thanh niên “choai” “đầu trọc” “đầu đỏ” ra khỏi hàng. Hành khách thở phào khi đến lượt được vào đội hình nằm trong cổng sắt mua vé.
Tôi ngẫm ngợi, giá gửi xe máy 3.000 đồng/chiếc, giá đi thuyền 10.000 đồng/người, với mức giá này chứng tỏ Ban quản lý khu di tích đã biết “thu dung” hành khách thời kinh tế thị trường, tránh tình trạng “hỗn loạn giá” và để “tư nhân chặt chém” như nhiều địa phương khác. Nhìn vào chiếc vé đi thuyền lần này chừng như cũng “hào hoa phong nhã” hơn khi phong cảnh chùa Hương Tích được in trên nền vé. Những băng rôn, khẩu hiệu, chào mừng hành khách và truyền bá “Hương Tích Tự - Hoan Châu đệ nhất danh thắng” càng “bơm căng” sức nóng ngày hội hơn...
Ngồi trên chiếc thuyền máy phóng tầm mắt nhìn hồ, cảm giác như mình đang bước vào xứ sở thần tiên. Trên mặt hồ bát ngát thăm thẳm chốc chốc lại có những đàn chim trắng bay qua. Mặt nước đậm màu xanh thủy ngọc, chập chồng bóng cây, bóng núi suốt ngày soi gương. Gió tung tẩy trong nắng vàng, nắng đẩy gió vào khoang thuyền khiến du khách như thả hồn mình theo mây, theo gió... Cảm giác mơ hồ ấy của tôi giây khắc vụt biến, bởi con thuyền chưa đầy mười phút đã tới bờ...
Một con đường nhỏ đã được bê tông cách đây dăm năm, hai bên bờ đầy lau lách, cây dại và suối róc rách chảy. Gần khu vực Trại Dê hiện dịch vụ phục vụ cho người đi lễ chùa mọc lên như nấm. Những nhà nghỉ được xây khá khang trang dành cho khách đi đường trọ qua đêm. Dọc đường nhan nhản các nhà hàng ăn, cửa hàng hoa quả, cam, chuối, dưa chuột, xoài, rau xanh, cà chua, đậu, lạc...
Nhiều nhất là hành tăm, những rổ hành tăm của người dân Can Lộc sau một mùa làm lụng nặng nhọc, nó chính là liều thuốc “tăng lực” cho hành khách leo núi... Một nhóm “xe ôm” không biết tự thành lập bao giờ nhưng người nào cũng nhanh chân, nhanh miệng: “Bác có ngồi xe ôm bọn em chở cho, giá vào 50 ngàn đồng và giá ra cũng thế”. Tuy giao thiệp nhẹ nhõm lịch sự vậy nhưng lượng người đi xe ôm rất ít, bởi người đi chùa thường thích thong dong dạo bộ để tận mắt nhìn cho đã cảnh vật, cảnh người...
Một bà cụ mặc áo nâu sồng nói giọng Nam Bộ tâm tình “Tui vô Nam từ nhỏ, quê tôi ở Thanh Chương, năm mô cứ ra Tết tôi về quê và đi chùa Hương Tích. Con cháu cho tui tiền để đi cáp treo nhưng tôi vẫn đi bộ để mình “thực bụng” hơn với Phật...”. Nhìn cụ năm nay đã ngoài tuổi bảy mươi, thế mà bước đi vẫn đang le te. Đến gần khu bán vé cáp treo lên Chùa Hương Tích thì cụ già kia vẫn nhập trong đám người hồ hởi leo núi thật.
hiện nghĩ lại tôi thấy cụ già ấy “khôn” thật, nếu cụ chen vào mua vé cáp treo như tôi chắc có nhẽ cụ dễ “quy tiên” lắm, bởi sự lung tung không tiền khoáng hậu ở điểm bán vé này. Giá vé đi cáp treo 70 ngàn đồng/ người/ lượt, vé khứ hồi 120 ngàn đồng/ người. Theo sự hướng dẫn của đội bảo vệ chúng tôi lặng lẽ đứng vào đội hình để mua vé thì đã nghe tiếng kêu thất thanh “Mẹ ơi cứu con với con nghẹt thở mất”. Bà mẹ nói vọng sang phía con: “Thủy con cố ra khỏi hàng đi, mẹ cũng ra ngay đây”.
Nhưng cả hai mẹ con nhà nọ cũng không lách ra khỏi hàng được, bởi dòng người phía sau cứ “tiến công” dập dồn vào dòng người phía trước. Tôi đứng vào hàng hết kẻ này thúc vào mạng sườn, kẻ khác lại trèo lên đầu để đứng chen vào phía trước mình. Vợ tôi lúc này mồ hôi đã chảy đầm đầm, mặt xanh như tàu lá chuối, ngạt thở tới mức kêu không thành tiếng nhưng vẫn cố bám sát lưng người cùng hàng...
Bỗng có một người lên tiếng quát: “Mày làm trò gì thế định giở trò đánh cắp hả?”. Gã thanh niên mặc quần bò nhàu nhĩ, đôi mắt đầy xảo trá đáp lại: “Ông ăn nói cẩn thận, không tôi bẻ gãy răng bây giơ...”. Một bà mẹ lên tiếng hòa giải: “Chốn chùa chiền khôn thiêng, các chú nói năng thế Phật bà nghe đau lòng lắm đấy”. Không ít người kêu rơi đổ lễ phẩm, có người kêu mất ví...
Những tiếng còi dẹp thứ tự của lực lượng bảo vệ chừng như trở thành bất lực và bất nghĩa trước cảnh chen lấn quá vô văn hóa này. rốt cục sau gần hai tiếng đồng hồ bị xô đẩy bầm dập, gia đình tôi và một số người khác cũng được ngồi vào “chiếc xe di động” trên đường cáp để lên tới quần thể khu di tích chùa Hương Tích. Ngồi trông hộp cáp anh Nguyễn Hoàng (thị xã Cửa Lò) và đứa bé lên hai kia vẫn chưa hết hoàn hồn vì đứa con thơ ấu này suýt bị đám đông dẫm bẹp.
Lên đỉnh chùa Hương
Quần thể di tích chùa Hương Tích vào thế kỷ thứ XVIII đã có một ký giả ghi lại rằng: “Trên đỉnh núi có bức thành đá với 99 bậc, bậc nào cũng được ghép bằng loại đá mài phẳng. Trước cửa thành có hai cây thông đối xứng nhau, vỏ cây thông già cỗi màu đen thẫm, tán thông sum suê trải bóng phủ kín cả đất chùa. Dưới thực bụng có am đá trắng, ngoảnh ra phía đông. Hai bên tả, hữu vách đá dựng đứng. Bên trên có tảng đá che phủ đứng nhìn như động sâu, có nơi uốn lượn như hàm rồng.
Trong am đặt tượng Quan âm, nộm đá biểu trưng cho đồng nam, tay cầm chùy đuổi quỷ, nộm gỗ biểu trưng cho đồng nữ tay cầm kính chiếu yêu. Am này là am Đức Thánh Mẫu. Bên phải am có chùa Phật, bên phải chùa có dòng khe nước chảy mạnh từ trong vách đá ra, quanh năm không cạn. Nước khe ấy có máng dẫn ra bể nước trước chùa. Bên trái chùa có đền thờ chúa thượng núi Hồng. Trong đền có tấm biển vua ban chữ thiếp vàng. Phía dưới một nếp nhà ở và sinh hoạt của các nhà sư... Một dãy suối xanh, sóng tùng vạn khoảnh. Theo bậc đá đi lên mỗi bước là một cảnh sắc khác nhau, lên cao trông khắp bốn phương đúng là nơi đệ nhất ở Châu Hoan ta...”.
Đọc những dòng sử ký này, ai cũng muốn bước chân tới chùa Hương Tích để được hưởng thụ những giây khắc bình tĩnh, thanh thoát nhất nơi cửa Phật. Nhưng ngày nay, cảnh cũ với những nét thần diệu của đời xưa đã bị biến dạng đi nhiều... Thời kinh tế thị trường, chẳng hiểu địa phương hay ngành văn hóa lại có “cơ chế thoáng” cho những ngôi nhà lá mọc lên nhiều đến thế. Những những ngôi nhà rất nhất thời dựng lên bằng cộc gỗ chống phong phanh làm quán trọ, chứa sao nhiêu người khách đến cầu kinh niệm phật, xóa tội vô ơn nghĩ mà khiếp vía...
kiên cố kiểu nhà kinh dị này dễ xảy ra việc hỏa hoạn hay bị sập, nhưng hầu như cả chủ và khách đều không ai nghĩ tới điều này... Chỉ đi vài bước, tôi đã bị phong bế trong sự ô nhiễm môi trường, ở đâu tôi cũng bắt gặp rác. Rác nằm bề bộn dưới chân nhà lá đơn sơ, rác dính trên ngọn cây, rác nằm ở ngay sảnh đường. Những thứ rác do hành khách vô tinh thần gây nên. Buồn nhất nhà vệ sinh, ai vào cũng cảm giác khó chịu bởi sặc sụa mùi xú uế... Một anh bạn nói với tôi rằng “ Bẩn thế này phải phun vài ngàn lít hóa chất tẩy uế hoạ chăng mới rửa sạch được”. Buồn về phong cảnh chưa hết, lại buồn rầu thêm khi nghe nhiều người khuyên: “Chú cẩn thận đấy! Chùa này hiện cũng xuất hiện nhiều kẻ lưu manh và ăn mày đểu”.
Người đi lên, người xuống chùa cứ nối đuôi nhau dài dằng dặc. Tôi và cả gia đình chẳng thể nào vào được trong am Đức Thánh Mẫu và chỗ thờ Đức Phật để các con bái tạ được vì cửa trong cửa ngoài chật kín người. Biết thế, tôi cũng như bao người vãn cảnh chùa Hương Tích, thành kính thắp một nén hương được cô viên chức phục vụ đưa cho. Không hiểu ý Phật thế nào có giận tôi không? Nhưng tôi tin rằng Phật không giận vì quanh tôi thiếu gì người không quen thân luồn cúi để được việc mình. Đức Phật đã dạy phải sống Chân, Thiện, Mỹ nhưng mà.
A Di Đà Phật! Tôi ngóng Phật hộ trì cho Ban Quản lý di tích chùa Hương và du khách có tinh thần xây dựng và bảo vệ hơn nữa để chữ “Hương Tích” trường tồn.
3.2013
Các bài liên quan:
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét